مایکروفر یکی از پرکاربردترین لوازم خانگی در آشپزخانه‌های مدرن است که روزانه میلیون‌ها نفر از آن برای گرم کردن و پخت سریع غذا استفاده می‌کنند. با وجود راحتی و سرعتی که این دستگاه‌ها فراهم می‌کنند، همیشه نگرانی‌هایی در مورد تأثیر آن بر سلامت و به‌ویژه احتمال سرطان‌زا بودن آن‌ها وجود داشته است. در این مقاله قصد داریم به‌طور علمی و کامل به این پرسش پاسخ دهیم: آیا مایکروفر سرطان زا است؟
مایکروفرها با استفاده از امواج الکترومغناطیسی در محدوده مایکروویو، انرژی حرارتی ایجاد می‌کنند. این امواج مولکول‌های آب و چربی موجود در غذا را به ارتعاش درمی‌آورند و این ارتعاش باعث ایجاد گرما می‌شود که غذا را می‌پزد یا گرم می‌کند. برخلاف اشعه ایکس یا گاما که پرتو یونیزه‌کننده دارند و می‌توانند DNA سلول‌ها را تخریب کنند، امواج مایکروویو غیر یونیزه‌کننده هستند. بنابراین از نظر علمی، خود امواج مایکروویو توانایی ایجاد سرطان به‌طور مستقیم را ندارند. در واقع اشعه و پرتو‌هایی که در این دستگاه در حال رد و بدل شدن هستند، از نظر علمی سرطان‌زا نیستند و در واقع مکانیزمی در آن‌ها وجود ندارد که برای افراد آسیب‌زا باشد.
یکی از مهم‌ترین نکات برای درک ایمنی مایکروفر، تفاوت امواج و اشعه‌های مایکروویو با اشعه‌های یونیزه‌کننده است. امواج مایکروویو فرکانسی بین ۲۴۰۰ تا ۲۴۹۵ مگاهرتز دارند و انرژی آن‌ها فقط کافی است تا مولکول‌های آب و چربی را گرم کند، نه اینکه DNA را تغییر دهد یا سلول‌ها را سرطانی کند. در مقابل، اشعه ایکس و گاما انرژی بسیار بالاتری دارند و می‌توانند مستقیماً با سلول‌ها و ژن‌ها تعامل کنند، که در صورت تماس مکرر و طولانی مدت، ریسک سرطان افزایش می‌یابد. پس نمی‌توان این دو اشعه را با هم مقایسه کرد و اشعه درون مایکروفر را مانند اشعه ایکس سرطان‌زا و خطرناک دانست. البته ناگفته نباید که امواج مایکروویو هم شاید سرطان‌زا نباشند، اما به نوبه خود خطراتی را دارند که در ادامه به آن‌ها میپردازیم.
در ادامه به پرسش اینه آیا مایکروفر سرطان زا است میپردازیم.
با وجود اینکه خود امواج مایکروویو سرطان‌زا نیستند، برخی استفاده‌های نادرست می‌توانند مشکلات دیگری ایجاد کنند. در ادامه به این خطرات احتمالی میپردازیم تا هنگام استفاده مراقبت بیشتری داشته باشید:
- انفجار یا سوختگی مواد غذایی: ظروف فلزی و بسته‌بندی‌های حاوی مواد آتش‌زا می‌توانند جرقه بزنند و باعث آسیب شوند. این آسیب می‌تواند هم برای دستگاه مشکل ایجاد کند و هم به افراد در معرض مایکروفر آسیب بزند.
- نشت امواج: در صورتی که درب مایکروفر آسیب دیده باشد یا واشر آن خراب شود، مقدار کمی از امواج ممکن است خارج شود، اما استانداردهای بین‌المللی تضمین می‌کنند که این میزان بسیار کم و بی‌خطر است.
- تغییر ترکیبات غذایی: گرم کردن طولانی یا استفاده بیش از حد از مایکروفر می‌تواند طعم یا بافت برخی مواد را تغییر دهد، اما این موضوع ربطی به سرطان ندارد و صرفا طعم و ساختار غذا را تحت تاثیر قرار می‌دهد
مطالعات متعددی در دهه‌های گذشته انجام شده‌اند تا رابطه بین استفاده از مایکروفر و سرطان بررسی شود و تشخیص دهند اشعه‌های این دستگاه سرطان‌زا است یا خیر:
- پژوهش‌های دانشگاه‌های معتبر نشان داده‌اند که استفاده عادی و طبق دستورالعمل مایکروفر هیچ ارتباطی با سرطان ندارد.
- مطالعات روی حیوانات و سلول‌ها نشان داده‌اند که فقط تماس مستقیم با امواج بسیار شدید و خارج از استانداردهای مایکروفر می‌تواند آسیب حرارتی ایجاد کند، که در شرایط واقعی مصرف خانگی اصلا رخ نمی‌دهد.
- سازمان بهداشت جهانی (WHO) مؤسسات بین‌المللی تأکید کرده‌اند که مایکروفرهای استاندارد ایمن هستند و مصرف آن‌ها ریسک سرطان ایجاد نمی‌کند.
- پس با توجه به این مطالعات، اینکه آیا مایکروفر سرطان زا است به هیچ عنوان توسط مراجع علمی تایید نشده و بررسی‌ها و مطالعات آن‌ها به چنین جوابی نرسیده است.
در ادامه به بررسی اینکه آیا مایکروفر سرطان زا است میپردازیم؛ درست است که مایکروفر قرار نیست آسیبی به شما برساند و باعث مریضی شود اما برای اینکه حداکثر ایمنی و سلامت غذایی داشته باشید، رعایت چند نکته ساده کافی است:
- استفاده از ظروف مناسب: برای گرم کردن غذا در مایکروفز از ظروف مخصوص مایکروفر استفاده کنید و از ظروف فلزی یا آلومینیومی اجتناب کنید.
- چک کردن درب و واشرها: مطمئن شوید درب مایکروفر سالم است و به‌خوبی بسته می‌شود تا نشت امواج رخ ندهد. این نشت امواج به نوبه خود آسیب زایی زیادی ندارد اما بهتر است اتفاق نیفتد.
- گرم کردن مناسب: غذا را بیش از حد گرم نکنید و از دمای خیلی بالا خودداری کنید؛ این کار می‌تواند به بدن شما آسیب بزند.
- تمیز کردن منظم: ذرات غذا و چربی باقی‌مانده می‌توانند هنگام گرم کردن جرقه و یا بوی نا‌مطبوع ایجاد کنند در نتیجه تمیز کردن منظم ضروری است.
اجتناب از ظروف بسته‌بندی‌شده کاملاً بسته: ظروف کاملاً دربسته می‌توانند به دلیل فشار داخلی منفجر شوند.
متاسفانه شایعات زیادی در مورد مایکروفر و سرطان‌زا بودن آن وجود دارد که در ادامه برخی از شایع‌ترین آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
- برخی معتقدند که مایکروفر باعث ایجاد مواد شیمیایی سرطان‌زا در غذا می‌شود. تحقیقات نشان داده که گرم کردن معمولی با مایکروفر، تفاوت قابل توجهی با روش‌های دیگر پخت ندارد و در نتیجه این مورد شایعه‌ای بیشتر نیست و استناد علمی برای اثبات آن وجود ندارد.
شایعه دیگر مربوط به نشت امواج است؛ در شرایط استاندارد، میزان نشت به قدری کم است که هیچ تاثیری روی بدن ندارد و چه بسا این اشعات هیچ خطری را برای شما به همراه ندارند.
در صورت خرابی دستگاه مایکروفر خود میتوانید به نمایندگی تعمیر مایکروفر و مایکروویو اصفهان و نمایندگی تعمیرات سولاردام الجی مراجعه نمایید.
مایکروفرها به‌دلیل سرعت و کارایی بالا در پخت و گرم کردن غذا، در بسیاری از خانه‌ها و محیط‌های کاری محبوب هستند و جزو پر‌فروش‌ترین لوازم خانگی موجود در بازار به حساب می‌آیند. برخی از مزایای استفاده از مایکروفر عبارت‌اند از:
- سرعت در پخت و گرم کردن: امواج مایکروویو غذا را با همان کیفیت اما سریع‌تر از اجاق‌گاز یا فر گرم می‌کنند، که باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود.
- صرفه‌جویی در انرژی: مصرف انرژی مایکروفر در مقایسه با فر و اجاق‌گاز کمتر است که این موضوع در کشور ما اهمیت زیادی دارد.
- حفظ بیشتر مواد مغذی: برخلاف پخت طولانی در فر یا روی گاز، گرم کردن کوتاه با مایکروفر می‌تواند ویتامین‌ها و مواد معدنی را بهتر حفظ کند که این مورد مزایای زیادی را به بدن شما می‌رساند.
- تمیزی و راحتی: نیازی به استفاده از روغن زیاد نیست و تمیز کردن دستگاه نسبتاً آسان است.
در این مقاله به بررسی اینکه آیا مایکروفر سرطان زا است پرداختیم؛ با وجود مزایا، برخی محدودیت‌ها و نکات منفی نیز وجود دارد که باید پیش از خرید مایکروفر در جریان آن‌ها قرار بگیرید:
- غیرقابل استفاده برای همه ظروف: ظروف فلزی و برخی پلاستیک‌ها نمی‌توانند در مایکروفر استفاده شوند چرا که ممکن است بشکنند یا باعث انفجار شوند.
- پخت یکنواخت غذا: غذاهایی که ضخامت و چگالی بالایی و دارند، ممکن است به‌طور کامل و یکنواخت گرم نشوند و باید در برابر حرارت زیاد قرار بگیرند.
- برخی تغییرات بافت و طعم: برخی مواد غذایی ممکن است پس از گرم شدن طولانی بافت یا طعم خود را تغییر دهند که این موضوع با زمان بندی درست پخت حل می‌شود.
پیش و پس از خریدن مایکروفر بهتر است نکات زیر را مدنظر قرار دهید:
- تحقیقات طولانی‌مدت: مطالعات طولانی‌مدت نشان داده‌اند که استفاده روزانه و معمولی از مایکروفر هیچ ارتباطی با سرطان ندارد.
- استفاده صحیح از ظرف و زمان: رعایت زمان و دمای مناسب هنگام گرم کردن غذا باعث می‌شود هم کیفیت غذا حفظ شود و هم هیچ ضرری برای سلامت ایجاد نشود.
- تاثیر امواج مایکروویو بر آب و غذا: امواج فقط باعث ارتعاش مولکول‌های آب و چربی می‌شوند و هیچ تغییری در ساختار DNA ایجاد نمی‌کنند.
با وجود شواهد علمی، هنوز بسیاری از مردم نگران هستند و باورهای غلطی درباره مایکروفر وجود دارد:
- مایکروفر باعث سرطان می‌شود: همان‌طور که گفته شد، امواج مایکروویو غیر یونیزه‌کننده هستند و توانایی ایجاد سرطان مستقیم را ندارند.
- مایکروفر مواد غذایی را مسموم می‌کند: هیچ شواهد علمی مبنی بر ایجاد سموم جدید در غذا توسط مایکروفر وجود ندارد.
- نشت امواج خطرناک است: استانداردهای بین‌المللی اطمینان می‌دهند که نشت امواج ناچیز و کاملاً بی‌خطر است.
برای اینکه استفاده ایمن و بدون خطری از مایکروفر خود داشته باشید، رعایت نکات زیر واجب و حیاتی است:
- چک کردن سلامت درب و واشر: هرگونه آسیب یا ترک در درب مایکروفر می‌تواند باعث نشت امواج شود، پس سلامت آن را مرتب بررسی کنید.
- استفاده از ظروف مناسب: فقط از ظروف مشخص شده برای مایکروفر استفاده کنید.
- کنترل زمان و دما: هر غذا زمان و دمای مخصوص خود را دارد؛ رعایت دستورالعمل‌ها کمک می‌کند کیفیت غذا حفظ شود و از آسیب احتمالی جلوگیری شود.
- پاکیزگی دستگاه: باقی‌ماندن ذرات غذا می‌تواند باعث ایجاد بو یا جرقه شود.
با بررسی علمی و تجربی می‌توان گفت که مایکروفرهای استاندارد و استفاده صحیح از آن‌ها هیچ ریسکی برای سرطان ندارند. امواج مایکروویو غیر یونیزه‌کننده هستند و تنها مولکول‌های آب و چربی را گرم می‌کنند. تمامی نگرانی‌های مرتبط با سرطان بیشتر ناشی از شایعات و اطلاعات نادرست است تا شواهد علمی!
اگر مایکروفری تهیه کردید و حس کردید اشعه آن نشتی دارد کارشناسان الو‌تعمیر می‌توانند در زمینه رفع آن به شما کمک کنند. شما میتوانید از طریق پل‌های ارتباطی با تکنسین‌های مربوطه در ارتباط باشید.
